TÜRKİYE’NİN İLK ANIT HEYKELİ YENİDEN AYAĞA KALDIRILIYOR

Sivas’ın Hafik ilçesinde 1916 yılında yapılan ve 1936 yılına kadar ilçede Türkiye’nin ilk anıt heykeli olarak kaldığı bildirilen Osman Gazi heykeli, Sivas Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi deposundan çıkarılarak yeniden dikilecek.

AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, tarihi kaynaklarda 1916 yılında Sivas’ın Hafik ilçesinde dönemin valisi Muammer Bey tarafından yaptırıldığı belirtilen Osman Gazi heykeli, Sivas Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi deposunda korunuyor.

İlçede, 1936 yılına kadar Türkiye’nin ilk anıt heykeli olarak kaldığı bildirilen heykelin, kentte yapımı süren arkeoloji müzesi bahçesine ya da ilçedeki eski yerine yeniden dikilerek teşhir edilmesi planlanıyor.

Sivas Valisi Veysel Dalmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, heykelin 1916 yılında Hafik ilçesinde dikildiğini belirterek, ”o zamanlar daha ülkede heykel diye bir şey yok. Ve o zamanın valisi Muammer Bey, Zara Kaymakamına söylüyor ve Osman Gazi’nin bir heykelinin dikilmesini istiyor” dedi.

Heykelin, şimdiki Cumhuriyet İlköğretim Okulunun 300 metre yakınında yapıldığını ifade eden Dalmaz, heykelin yapımında kullanılan taşların 11 çift camızla bölgeye taşındığını söyledi.

Heykelin 5 usta tarafından Osman Bey’in resmine bakılarak yapıldığını anlatan Dalmaz, şunları kaydetti:

”Heykelin baş ustası Keverek adında Ermeni asıllı Türk vatandaşı imiş. Tarihi kaynaklara göre, heykelin yapımı bir ay sürmüş. Vali Muammer Bey her gün faytonla Sivas’tan ilçeye gelerek heykelin yapımını bizzat denetlemiş. 1936 yılına kadar ilçede dikili kalan heykel, şu anda Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi deposunda sergileniyor. Heykeli burada mı Hafik’te mi değerlendirmek konusunda çalışmamız olacak. Böyle bir eserin, emek verilen bir eserin, böyle kuytu yerlerde, bodrum katlarında değil de güzel bir şekilde tekrar yerinde teşhir edilmesini özellikle arzu ediyoruz.”

-BİR SANAT ŞAHESERİ-

Osmanlı Devleti’nin son döneminde, özellikle heykelin olmadığı bir zamanda Osman Gazi heykelinin dikilmesinin ayrı bir anlam taşıdığını belirten Dalmaz, şöyle devam etti:

”Bir sanat şaheseridir. Buna da sahip çıkmak insanlık olarak yetkililer olarak bizlerin sorumluluğudur diye düşünüyorum. Bu eseri yine aynı usulle, aynı kaideyle ve aynı sütunla yaparak teşhir etmeyi düşünüyoruz. Yapımı devam eden arkeoloji müzemizin bahçesine ya da eski yerine diktirebiliriz. Böyle bir proje üzerinde çalışıyoruz.

Umuyorum, bu hem Türk tarihine, hem resim ve heykel tarihine ışık tutması açısından faydalı olur. Çünkü o dönemde Sivas’ın Hafik ilçesinde, bu heykelin olması bir ilkti. Bunu en azından tarihe kayıt düşmesi açısından buraya diktirebiliriz diye düşünüyoruz.”

Heykel tekrar dikildiği zaman bütün özelliklerini de bir kitabe halinde bir kenarına yazmayı düşündüklerini bildiren Dalmaz, ”böyle bir şey zaten kültürel açıdan gerçekten çok büyük potansiyel taşıyan Sivasımızda bir çeşitlilik olacaktır” diye konuştu.

-OSMAN GAZİ HEYKELİ-

Tarihi kaynaklarda, 1916 yılında Sivas’ın Hafik ilçesinde dikildiği ve 1936 yılına kadar Hafik’te Türkiye’nin ilk anıt heykeli olarak kaldığı bildirilen heykelin, kalkerli taşlardan yapılmış ve 3 parçadan oluşan 8-10 metrelik bir sütunun üzerine oturtulduğu, sütunun altında birkaç basamakla çıkılan kaidesinin bulunduğu belirtiliyor.

1936 yılında dönemin valisi tarafından yıktırıldığı ve 1943 tarihinde Sivas Müzesine intikal ettiği belirtilen büstün yüksekliğinin 91 santimetre, göğüs genişliğinin 50 santimetre, baş yüksekliğinin 31 santimetre olduğu kaydediliyor.

Çeşitli padişah albümlerindeki ve tarihi kitaplardaki Osman Bey resimlerine çok benzediği ifade edilen büstün yıkım sırasında büyük zarar gördüğü, bugün bile yapılan tamirata rağmen kırıkların kapatılamadığı bildiriliyor.